راهنمای مبتدی برای مانتراهای اساسی سانسکریت

راهنمای مبتدی برای مانتراهای اساسی سانسکریت

این عبارات کهن در دنیای یوگای غربی به امری رایج تبدیل شده‌اند. با بازگشت به سرچشمه‌های آن‌ها، لایه‌های تاریخی و معانی عمیق‌ شان را کشف کنید.  

واژه‌ی سانسکریت "مانترا" از ترکیب دو ریشه‌ی "ماناس" (ذهن منطقی و متفکر) و "ترا" (عبور کردن)گرفته شده است و امروزه در زبان رایج غربی نیز به کار می‌رود. هرچند امروزه مانتراها را اغلب به‌ عنوان جملات معنوی یا تأییدهای مثبت تکرارشونده می‌شناسیم، اما تعریف سنتی آن‌ها، طبق نوشته‌های "راسیل پاول" در کتاب *یوگای صوت: استفاده از نیروی پنهان موسیقی و سرود*، "فرمول‌های صوتی هستند که ما را به فراتر از ذهن تحلیلی می‌برند و آگاهی ما را مستقیماً به سطوح عمیق انرژی و هوشیاری متصل می‌کنند."در اصل، بسیاری از مانتراهای کهن همچون وسیله‌ای برای عبور ذهن از جهان مادی به سوی روشن‌گری عمل می‌کنند.  

اگرچه این مفهوم ممکن است برای یوگی‌های مبتدی کمی دور از ذهن به نظر برسد، اما اصل اساسی تکرار مانترا این است که از طریق صوت، آشفتگی‌های ذهنی را کاهش دهیم، تمرکز در مراقبه را تقویت کنیم و به سطح عمیق‌تریا ز آگاهی دست یابیم. "مانترا راهی برای فراتر رفتن از افکار منفی فراهم می‌کند"،این را "شارون گانون"، معلم یوگا و یکی از بنیان‌ گذاران روش "جیواموکتی"،می‌گوید. او اضافه می‌کند: "چرا باید تلاش کنیم از افکار منفی فراتر برویم؟ چون تمام کلمات ما—چه آن‌هایی که بر زبان می‌آوریم و چه آن‌هایی که در ذهن‌ مان تکرار می‌کنیم—واقعیتی را که در آن زندگی می‌کنیم، می‌سازند." بنابراین، مانتراها نه‌تنها قادرند تقدس و انرژی مثبت را در ما برانگیزند، بلکه می‌توانند واقعیت ادراک ما را تغییر دهند.  

بسیاری از مانتراهای مقدسی که امروزه دراستودیوهای یوگا سروده می‌شوند، هزاران سال قدمت دارند و به دوران وداها بازمی‌گردند.این مانتراها توسط حکما و تمرین‌کنندگان اولیه‌ی آیین‌های هندوئیسم و بودیسم خلق شده‌اند.مانتراهای سانسکریت به‌طور خاص مقدس تلقی می‌شوند، چراکه از آواها و هجاهایی تشکیلشده‌اند که در این زبان کهن، دارای بار معنایی و ارتعاشی ویژه‌ای هستند. به گفته‌ی"جان کمپبل"، معلم یوگای آشتانگا و استاد مطالعات دینی در دانشگاه ویرجینیا،"[مانتراها] در نقطه‌ی تلاقی انرژی جسمی و انرژی غیرمادی صوت قرار دارند. وقتیدر یوگا کار می‌کنیم، در حال پیمایش میان جسم و ذهن هستیم؛ صدا نوعی ترکیب از این دواست که هم ناملموس است و هم ارتعاش دارد." برای کمپبل، صوت اساس ارتباط است ومی‌تواند ذهن را به‌طور خاص فعال کند. "همان‌طور که تمرکز روی تنفس می‌تواند ذهنرا به نقطه‌ی تمرکز عمیق برساند، تمرکز روی مانترا نیز چنین قابلیتی دارد."  

برخی از مانتراهای معروف و معانی آن‌ها:

**اُم نامَه شیواهیا (Om Namah Shivaya)**  

این سرود که خطاب به "شیوا"،خدای نابودی و دگرگونی، و یکی از سه خدای اصلی آیین هندوست، یکی از رایج‌ترین مانتراها در سنت یوگاست. "اُم نامَه شیواهیا" اغلب "مانترای پنج‌هجایی"نامیده می‌شود، زیرا پنج عنصر اصلی هستی (زمین، آب، آتش، هوا و فضا) را در خود دارد.این مانترا به دلیل ارتباط شیوا با مرگ و دگرگونی، قدرت ویژه‌ای دارد. یکی از اصول کلیدی فلسفه‌ی یوگا، پذیرش فناپذیری و ناپایداری هستی است. از این رو، این مانترا نه‌ تنها فرد را به الوهیت نزدیک‌تر می‌کند، بلکه بی‌باکی در مواجهه با ناشناخته‌ها و دگرگونی‌ها را نیز در انسان تقویت می‌کند.  

**اُم مانی پدمه هوم (Om Mani Padme Hum)**  

این مانترای قدرتمند، که ریشه‌های عمیقی در هند و تبت دارد، یکی از رایج‌ترین مانتراهای جهان است. هر کودک تبتی، این مانترا را از والدین خود می‌آموزد و بسیاری از بوداییان تبت، روزانه هزاران بار آن را تکرار می‌کنند. طبق ترجمه‌ی دالایی لاما، معنای آن این است: "گوهر درون نیلوفر است"یا "درود بر گوهر در نیلوفر". در سنت یوگا، نیلوفر نماد دگرگونی عمیق است:خروج از گل و لای و شکوفایی به‌ عنوان گلی با هزاران گلبرگ. این مانترا، در اصل، تجسمی از شفقت و جهان‌ شمولی است.  

**لوکاه سامستاه سوکینو بهاوانتو (Lokah Samastah SukinohBhavantu)**  

این سرود که از وداها سرچشمه گرفته است،اغلب چنین ترجمه می‌شود: "باشد که همه‌ی موجودات در هر کجا شاد و آزاد باشند،و باشد که افکار، گفتار و اعمال من به نحوی در این شادی و آزادی سهیم باشد." این مانترا تجسمی از هدف یوگا و تمرین آگاهی و شفقت جهانی است.  

**اُم أساتو ما سادگامایا**  

**تاماسو ما جوتیرگامایا**  

**مریتور ما آمریتام گامایا**  

**اُم شانتی، شانتی، شانتی**  

**ترجمه:**  

مرا از ناپایداری به حقیقت رهنمون ساز  

مرا از تاریکی به سوی نور هدایت کن  

مرا از مرگ به جاودانگی برسان  

باشد که صلح، صلح، صلح برقرار باشد.  

این مانترا، که از اوپانیشادها گرفته شدهاست، جوهره‌ی تحول یوگی را از آگاهی محدود به درک کیهانی بیان می‌کند.  

**سو هام (So Hum)**  

این مانترا، که به دوران اوپانیشادهای ایشا باز می‌گردد، به‌ عنوان یک مانترای تنفسی و همچنین یک اصل فلسفی در نظر گرفته می‌شود و معنای آن "من آن هستم" است. صدای "سو هام" به‌ راحتی با دم و بازدم هماهنگ می‌شود و وقتی در ذهن تکرار شود، آگاهی را از انقباض به سوی رهایی گسترش می‌دهد.  

🔹**گورو برهما، گورو ویشنو، گورو دیوو ماهشوَرا**

**گورو ساکشات پارابراهما، تَسمَی شری گورَوِناماه**  

**ترجمه:**  

گورو همان "برهما" (آفریننده)،"ویشنو" (حافظ) و "شیوا" (ویرانگر) است.  

به آن گورو درود می‌فرستم، چرا که او حقیقت متعالی است.  

این مانترا نقش مهم معلم و راهنما را در مسیر روشنگری نشان می‌دهد و بر این باور است که راهنمایی واقعی، در نهایت، در درون خودمان نهفته است.  

‍